Wijze woorden van de zeer uitzonderlijke Franz Kafka (1)

Das Wort >sein<> bedeutet im Deutschen beides: Dasein und Ihmgehören.

Die Sprache kann für alles außerhalb der sinnlichen Welt nur andeutungsweise, aber niemals auch nur annähernd vergleichsweise gebraucht werden, da sie, entsprechend der sinnlichen Welt, nur vom Besitz und seinen Beziehungen handelt.

Alle menschlichen Fehler sind Ungeduld, ein vorzeitiges Abbrechen des Methodischen, ein scheinbares Einpfählen der scheinbaren Sache.

Es gibt Fragen, über die wir nicht hinwegkommen könnten, wenn wir nicht von Natur aus von ihnen befreit wären.

Der wahre Weg geht über ein Seil, das nicht in der Höhe gespannt ist, sondern knapp über dem Boden. Es scheint mehr bestimmt stolpern zu machen, als begangen zu werden.

Es gibt kein Haben, nur ein Sein, nur ein nach letztem Atem, nach Ersticken verlangendes Sein.

* * * * *

Hierboven zijn zes puntige uitspraken van Franz Kafka (1883-1924) opgenomen uit de 54 pagina's beslaande verzameling in de zeer recentelijk verschenen uitgave met zijn Sämtliche Werke, bijeengebracht in één dundrukband. Ze variëren van een éénregelige met drie woorden — "Psychologie ist Ungeduld" — tot en met 25 of meer regels, een halve pagina of meer beslaande overdenkingen, die uit het brein stammen van één der meest vooraanstaande Duitstalige schrijvers die omtrent de vorige eeuwwisseling in Praag leefden en werkten.
In de grote paperback met 1463 tekstpagina's zijn verder Die Romane, Die Erzählungen, en nog Andere Schriften opgenomen. De brievenbundels en de Tagebücher ontbreken hier, en dat geeft direct hoop dat, indien deze nieuwe Quarto-reeks van Suhrkamp succesvol zal zijn, er wellicht binnen niet al te lange tijd een tweede dundrukband komt met de bovengenoemde zeer persoonlijke getinte uitingen die Kafka aan de wereld na hem heeft 'geschonken'.
De eerste reeks bestaat uit vier delen; naast dit boek met werk van Kafka zijn de romans van Thomas Bernhard (1931-1989) op meer dan 1800 pagina's in één band verzameld, en hetzelfde geldt, in Duitse vertaling van de romans van de Tsjechische auteur Bohumil Hrabal (1914-1997), die ook zo'n anderhalf duizend bladzijden vergen, en ten slotte, eveneens in het Duits, de verzamelde romans van Marguerite Duras (1914-1996), die daarvoor maar liefst een tweeduizend bladzijden toebemeten heeft gekregen. Ondanks die omvang blijft de rug van het boek ongeschonden, ook na diverse keren openen, en dat heeft te maken met de hoge kwaliteit van de gekozen materialen: omslagkarton en de boekbindersspecialiteit die lumbecken heet. De prijs bedraagt in Duitsland € 25,—.
Al die boeken — uitgevoerd op het formaat 21,7 x 14 cm — zijn voorzien van vaag getint dundrukpapier, zoals we dat in ons land kennen van de Verzamelde Werken van Menno ter Braak, E. du Perron en de door Van Oorschot uitgegeven klassieke Russen.
Meer over deze Kafka-uitgave op 3 juli — de geboortedag van de schrijver, 125 jaar geleden — op onze zustersite Tempel der Letteren. Op 6 juli kunt u een andere bijdrage vinden op onze zustersite Tempel der Toonkunst, speciaal over door Kafka geïnspireerde muziek.
Om en bij die datum eveneens meer over precies zo'n ééndelige editie met de romans van Thomas Bernhard.

Afbeeldingen
1. Franz Kafka in 1906.
2. Voorzijde van de Kafka-editie in de nieuwe Quarto-reeks van uitgeverij Suhrkamp.
3. Boekenlegger op het formaat 16,5 x 6 cm voor de Quarto-reeks.

Enige overwegingen met diepgang van Alexandre Vinet

Was sind Worte, denen die Tat nie folgt?

Die vollkommene Gerechtgkeit besteht nur in der Liebe.

Es gibt Kraft ohne Güte; aber es gibt nie Güte ohne Kraft.

Das Gute kommt nicht von selbst; es bedarf der Anstrengung.

Die Zeit setzt sich nicht nur aus Stunden und Minuten zusammen, sondern auch aus Liebe und Wille: man hat wenig Zeit wenn man wenig Liebe hat.


* * * * *

Alexandre Rodolphe Vinet (1797-1847), geboren te Zwitserland bij Lausanne, was een strijder voor waarheid, liefde en vrijheid van het Geweten. Hoewel hij theologie studeerde, was hij — toen hij in 1819 werd beroepen tot protestantse dominee — reeds leraar Franse taal en letteren aan een gymnasium te Basel. Hij had een positief kritische instelling ten opzichte van het leven en de cultuur; zijn optreden als literair criticus bracht hem in contact met de befaamde Franse scribent Augstin Sainte-Beuve (1804-1869), die hem toen heeft uitgenodigd om in Lausanne te komen doceren. Door zijn talrijke geschriften over diverse literaire onderwerpen verwierf hij hoog aanzien. Zo publiceerde hij over de Franse geleerde Blaise Pascal (1623-1662), over de geschiedenis van de Franse literatuur in de zeventiende eeuw en over de moralisten in het Frankrijk van de vijftiende en zestiende eeuw. Tevens verscheen (toen nog letterlijk) van zijn hand een reeks essays over de Franse literatuur van de negentiende eeuw, alsmede een zeer gewaardeerde en ongetwijfeld mede daardoor veelvuldig herziene en tevens met aanvullingen herdrukte Chrestomathie française (1829).
De gelaatstrekken van deze bijzondere, strijdende en de helpende hand biedende man zijn op diverse wijzen vereeuwigd, niet in de laatste plaats op zegels van de stichting Pro Juventute in Zwitserland.
____________
Afbeeldingen
1. De Zwitser Alexandre Rodolphe Vinet, veelzijdig humaan theoloog, leraar, criticus, schrijver en bloemlezer.
2. Tekst op de titelpagina van de zevende, herziene en aangevulde editie uit 1856 van de Chrestomathie française van Alexandre Vinet.